Absolwent – TERAPEUTA ZAJĘCIOWY:
1. Informacje ogólne
Terapia zajęciowa jest profesją nakierowaną na potrzeby osoby, zajmującą się promowaniem zdrowia, dobrostanu i satysfakcji życiowej poprzez uczestnictwo w różnych zajęciach, które osoba uznaje jako ważne dla siebie (World Federation of Occupational Therapists, 2012).
Celem terapii zajęciowej jest pomoc osobom lub grupom w wykonywaniu zajęć z obszaru samoobsługi, edukacji, pracy oraz odpoczynku, snu i czasu wolnego, dzięki czemu odzyskują oni lub rozwijają możliwość niezależnego i satysfakcjonującego życia.
Terapia zajęciowa zajmuje się rozwijaniem tych zajęć, których poziom uległ obniżeniu z powodu czynników zdrowotnych lub społecznych. Jest ona medyczną dziedziną interdyscyplinarną, wymagającą szerokich kompetencji klinicznych, społecznych oraz interpersonalnych.
Coraz więcej ludzi boryka się z niepełnosprawnością w wymiarze medycznym oraz z brakiem akceptacji społecznej. Dzięki terapii zajęciowej osoby, które wymagają wsparcia w różnych obszarach swojego funkcjonowania, mogą przełamywać bariery, włączać się aktywności oraz uczestniczyć w zajęciach w różnych kontekstach.
2. Kształcenie na kierunku terapia zajęciowa
Kształcenie na kierunku odbywa się zgodnie z standardami ustalonymi przez Światową Federację Terapeutów Zajęciowych (WFOT) i Europejską Sieć Terapii Zajęciowej w Szkolnictwie Wyższym (ENOTHE).
Studia wyróżniają się dużą liczbą zajęć praktycznych prowadzonych w formie ćwiczeń oraz praktyk zawodowych, dzięki czemu student obok wiedzy teoretycznej nabywa kompetencje i umiejętności praktyczne niezbędne do pracy z pacjentami i innymi klientami indywidualnymi lub grupowymi.
Studenci poznają medyczne, psychologiczne, społeczne, i prawne aspekty funkcjonowania ludzi oraz jak te czynniki mogą wpływać na wykonywanie zajęć dnia codziennego i zdrowie.
Studia promują podejście do prowadzenia terapii lub innych form interwencji zajęciowej zgodnie z założeniami terapii skoncentrowanej na osobie (ang. Person Centred Practice) oraz opartej na badaniach naukowych (EBP). Uczą stosowania metod diagnozowania trudności zajęciowych, zasad ustalania celów terapeutycznych, planowania interwencji oraz ich implementowania w odniesieniu do osób doświadczających zaburzeń neurologicznych, psychicznych, schorzeń ortopedycznych.
Pozwalają zrozumieć specyfikę pracy z osobami wykluczonymi społecznie lub zagrożonymi wykluczeniem, a także charakter pracy z dziećmi i osobami starszymi. Studenci uczą się interwencji wdrażanych z pacjentami w warunkach klinicznych i rehabilitacyjnych oraz w środowisku rodzinnym klientów, środowisku pracy lub szkolnym.
Plan studiów daje możliwość wyboru licznych, atrakcyjnych zajęć, które mogą rozwijać zainteresowania zawodowe studentów jak: terapia ręki czy zastosowanie terapii zajęciowej w różnych obszarach medycznych lub społecznych.
Studia przygotowują do podejmowania działań na rzecz poprawy dobrostanu fizycznego, psychicznego i społecznego jednostek oraz grup w formie bezpośredniej terapii lub w obszarze organizowania wsparcia dla osób z ograniczeniami w funkcjonowaniu, osób z niepełnosprawnościami, zaburzeniami psychicznymi oraz osób wykluczonych społecznie czy zagrożonych wykluczeniem, dla poprawy ich funkcjonowania, integracji społecznej i aktywizacji zawodowej. Dają możliwość podejmowania aktywności skoncentrowanej na promocji zdrowia oraz zapobieganiu niepełnosprawności i ograniczeniom w uczestniczeniu w życiu społecznym.
Zajęcia na studiach są prowadzone w formie warsztatowej, m.in. z wykorzystaniem działań dydaktycznych opartych na metodzie problemowej (problem based learning) oraz uczeniu opartym na kompetencjach (competence based learning).
Studia kończą się egzaminem i uzyskaniem tytułu licencjata terapii zajęciowej. Absolwenci są przygotowani do podjęcia studiów drugiego stopnia oraz kierowania swoim rozwojem zawodowym.
3. Kompetencje i kariera zawodowa
Absolwenci wykazują się wiedzą, umiejętnościami oraz kompetencjami społecznymi z zakresu nauk o zdrowiu, kulturze fizycznej, nauk medycznych, oraz społecznych, psychologicznych i pedagogicznych, w wymiarze niezbędnym do wykonywania zawodu terapeuty zajęciowego.
Kompetencje umożliwiają podejmowanie działań diagnostycznych, profilaktycznych, terapeutycznych i edukacyjnych zmierzających do zapobiegania i zmniejszania skutków obniżonej wydolności psychicznej, fizycznej, czy społecznej osób z różnego typu dysfunkcjami.
Zdobyte kompetencje pozwalają również na prowadzenie dokumentacji niezbędnej do monitorowania procesu oraz efektów terapii zajęciowej.
Absolwenci posiadają więc kompetencje kliniczne oraz społeczne, umożliwiające pracę w placówkach ochrony zdrowia oraz instytucjach rehabilitacji medycznej lub społecznej. Prezentują kompetencje specjalistyczne i doświadczenie w stosowaniu różnych modeli, metod oraz narzędzi pracy w procesie terapii zajęciowej (diagnostyka, planowanie, rozumowanie terapeutyczne, monitorowanie terapii, wnioskowanie, modyfikowanie terapii, dokumentacja, zarządzanie interwencjami i atrakcyjnością rynku pracy).
Studia przygotowują do samodzielnego wykonywania zawodu oraz do pracy w instytucjach ochrony zdrowia tj. w tym publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, w szkołach, zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych i opiekuńczo-leczniczych, ośrodkach opieki długoterminowej oraz paliatywno-hospicyjnej, zakładach rehabilitacji leczniczej, pomocy i integracji społecznej, edukacyjnych, w środowisku zamieszkania i zakładach pracy, a także w różnych instytucjach działających na rzecz osób z ograniczeniami w funkcjonowaniu, osób z niepełnosprawnością oraz osób wykluczonych społecznie lub zagrożonych wykluczeniem. Absolwenci pracują m.in. w warsztatach terapii zajęciowej, środowiskowych domach samopomocy, świetlicach terapeutycznych, placówkach interwencji kryzysowej czy centrach zdrowia psychicznego.
Absolwenci budują również kompetencje w zakresie komunikacji, budowania pozytywnych relacji z osobami/pacjentami/klientami/uczestnikami, poszanowania godności osobistej drugiego człowieka, gotowości pracy w zespole oraz odporności psychicznej. Znają i wykorzystują systemy opieki społecznej i zdrowotnej oraz rozwiązania systemowe w rehabilitacji lub instytucjach wsparcia. Podejmują i efektywnie prowadzą działania w ramach różnych instytucji publicznych, jak również na rynku prywatnym – podejmują zarówno działania w ramach instytucji jak i promowanej Konwencją ONZ deinstytucjonalizacji usług zajęciowych. Potrafią wreszcie efektywnie komunikować się i współpracować z organizacjami pozarządowymi (NGO’s).